Jak sprawdzić, czy fotowoltaika działa prawidłowo?
Instalacja fotowoltaiczna to wciąż nie lada wydatek. Inwestycja, z założenia na lata, powinna działać poprawnie, aby produkować zakładane ilości energii elektrycznej i możliwie jak najszybciej doprowadzić do zwrotu poniesionych kosztów. Podpowiadamy, jak sprawdzić, czy fotowoltaika działa poprawnie oraz co zrobić, w razie wystąpienia ewentualnych nieprawidłowości.
Prawidłowe działanie instalacji fotowoltaicznej
Systemy fotowoltaiczne to w Polsce najpopularniejsze z Odnawialnych Źródeł Energii. Głównym elementem fotowoltaiki są panele fotowoltaiczne ‒ moduły, które pobierają energię ze słońca i przekazują prąd stały do inwertera.
Od ich właściwego działania zależy wydajne funkcjonowanie instalacji. Bardzo ważna jest również sprawność okablowania i inwertera.
Instalacja fotowoltaiczna - ważny odpowiedni projekt
Aby fotowoltaika działała prawidłowo, konieczne jest staranne przygotowanie projektu całej instalacji. Dobranie odpowiedniej mocy systemu to kluczowy aspekt każdej inwestycji w PV.
Ważne w tej kwestii jest też optymalne usytuowanie paneli fotowoltaicznych względem słońca. Projekt instalacji fotowoltaicznej powinien również uwzględniać spadki i wzrosty produkcji energii elektrycznej, które występują zależnie od warunków atmosferycznych czy zmian pór roku.
Odpowiednio działająca instalacja fotowoltaiczna to system, który w maksymalnym zakresie wykorzystuje swój potencjał. Aby cieszyć się dobrze zaplanowanym systemem PV, jego projekt warto powierzyć w ręce specjalistów.
Czytaj także: Fotowoltaika. Gdzie można ją montować?
Właściwe działanie fotowoltaiki a jakość elementów systemu
Wydajne, bezawaryjne działanie fotowoltaiki uzależnione jest od szeregu czynników. Przede wszystkim warto zadbać o jakość poszczególnych elementów systemu ‒ dobrej klasy komponenty, a zwłaszcza panele PV, zapewniają wieloletnie działanie instalacji w niezawodny sposób.
Panele niższej klasy mogą wymagać kosztownej naprawy lub wymiany na nowe. Ważny jest również prawidłowy montaż instalacji, który warto powierzyć wykwalifikowanym i doświadczonym instalatorom.
Czytaj także: Kto może montować fotowoltaikę? Komu zlecić instalację?
Jak sprawdzić, czy panel fotowoltaiczny działa prawidłowo?
Najważniejszym aspektem pracy paneli fotowoltaicznych jest ich moc znamionowa, określająca moc, jaką dany panel PV uzyskał w maksymalnym punkcie pracy w standaryzowanych warunkach testowych. Wartość ta powinna być jednym z wyznaczników przy planowaniu instalacji PV i jej mocy.
Po wykonaniu instalacji warto również na bieżąco gromadzić informacje o osiągach instalacji fotowoltaicznej oraz porównywać je z założeniami przedstawionymi w projekcie. Nieprawidłowości w działaniu paneli fotowoltaicznych można wykryć za pomocą specjalnych urządzeń: symulatorów słonecznych, kamer termowizyjnych czy testerów oporu.
Kontroli wymaga nie tylko moc paneli, ale również okablowanie fotowoltaiki. Przede wszystkim należy regularnie sprawdzać, czy żaden z kabli nie uległ uszkodzeniu, ponieważ może prowadzić to nawet do pożaru. Ze względów bezpieczeństwa zalecane jest dokonywanie generalnego przeglądu instalacji PV nie rzadziej niż raz na 5 lat.
Co może mieć negatywny wpływ na działanie paneli fotowoltaicznych?
Panele fotowoltaiczne wystawione są na działanie czynników atmosferycznych, które nie są obojętne dla prawidłowego działania instalacji PV.
Intensywny deszcz i opady śniegu - w tych warunkach przez sporą część roku pracują elementy systemu PV. Zagrożeniem dla nich jest między innymi zamarzająca woda.
Do nieprawidłowego działania fotowoltaiki mogą prowadzić też takie zjawiska, jak silne opady gradu, które w mogą powodować uszkodzenia mechaniczne paneli. Niekorzystne jest również zbyt mocne promieniowanie UV, na skutek którego panele szybciej się zużywają.
Zmiany klimatyczne, które wywołują różne gwałtowne zjawiska pogodowe, mogą być źródłem coraz częstszych uszkodzeń paneli fotowoltaicznych.
Jak monitorować pracę instalacji fotowoltaicznej?
Jednym ze sposobów kontrolowania fotowoltaiki jest specjalistyczne oprogramowanie (dostępne na smartfon, tablet czy komputer), które zapewnia użytkownikom szybki dostęp do informacji o wydajności swojego systemu. To proste w obsłudze programy, z którego bez większych problemów korzystać mogą osoby mniej biegłe w technicznych aspektach instalacji fotowoltaicznych.
Zaprojektowanie, wykonanie i uruchomienie instalacji fotowoltaicznej to nie wszystko. Działający system PV wymaga od właściciela nieustannego monitorowania pracy paneli fotowoltaicznych i pozostałych elementów instalacji.
Dzięki temu możemy w czasie rzeczywistym sprawdzać ilość energii produkowanej przez system. A razie jakichkolwiek problemów ‒ błyskawicznie reagować na wszelkie nieprawidłowości, które mogą zmniejszać sprawność systemu i powodować jego szybsze zużycie.
W przypadku występowania jakichkolwiek nieprawidłowości należy skontaktować z instalatorem - z pozoru najmniejszy błąd może zakłócać działanie ogniw. Konieczna może okazać się naprawa lub wymiana ogniw, okablowania lub inwertera.
Najczęstsze nieprawidłowości w pracy fotowoltaiki
Typowym problemem skutkującym nieprawidłowym działaniem paneli PV jest ich zabrudzenie, które wynika z ekspozycji na zmienne warunki pogodowe. Częstą usterką są również mikropęknięcia, na które narażone są zwłaszcza panele niskiej jakości.
Kolejnym problemem są tzw. hotspoty, czyli punktowe wypalenie ogniw. W punktach tych dochodzi do kumulacji wysokiej temperatury, co z kolei może skutkować przepaleniem instalacji, pęknięciem powłoki, a nawet samozapłonem instalacji.
Panele fotowoltaiczne dobrej jakości, choć odporne, mogą ulec zniszczeniu podczas transportu lub w trakcie montażu. Również ekstremalne warunki pogodowe mogą z czasem przyczynić się do powstania hotspotów.
Jednym z typowych objawów nieprawidłowej pracy fotowoltaiki jest zauważalne obniżenie sprawności paneli. Prowadzić do niego mogą rysy, powodujące zacienienie ogniw. Głębokie rysy mogą przyczyniać się do uszkodzenia powłoki antyrefleksyjnej, a nawet przedostawania się pod powierzchnię paneli wody lub powietrza, co z kolei może skutkować rozwarstwieniem się powłoki (tzw. delaminacja).
Usterka ta spotykana jest najczęściej w przypadku paneli, które nie zostały poddane szczegółowym testom. Odklejanie się warstw może prowadzić do zawilgocenia paneli i korozji.
Jak właściwie dbać o instalację fotowoltaiczną?
Prawidłowe funkcjonowanie instalacji fotowoltaicznej uzależnione jest od systematycznego jej czyszczenia. Należy wykonywać je po zimie, w trakcie której na powierzchni paneli gromadzą się zabrudzenia i zacieki po deszczu i śniegu oraz wszelkie zanieczyszczenia pochodzące z powietrza.
Chociaż mycie paneli PV nie należy do trudnych, warto to zadanie powierzyć specjalistycznej firmie. Nieumiejętne czyszczenie instalacji może bowiem doprowadzić do uszkodzenia elementów systemu.
Jak umiejętnie czyścić panele fotowoltaiczne?
Zalecane jest czyszczenie fotowoltaiki wczesnym rankiem lub wieczorem - w okresie, gdy nie produkują energii elektrycznej. Mycie rozgrzanych paneli może spowodować ich uszkodzenie na skutek szoku termicznego.
Do mycia instalacji fotowoltaicznej bezwzględnie nie wolno używać silnych detergentów, ponieważ substancje chemiczne mogą wejść w interakcję z elementami ogniw.
Czyszczenie powierzchni paneli powinno odbywać się przy pomocy miękkich materiałów ‒ szorstkie szczotki czy gąbki mogą doprowadzić do powstania nieodwracalnych rys na powierzchni paneli.
Fotowoltaika to inwestycja na lata. Aby starannie zaprojektowany i wykonany z dbałością o detale system służył nam bez awarii przez długi czas, należy regularnie sprawdzać sprawność ogniw oraz dbać o ich czystość.
Systematycznej kontroli należy również poddawać okablowanie instalacji.
Trwałość elementów instalacji fotowoltaicznej
Najważniejszym elementem instalacji fotowoltaicznej, obok paneli fotowoltaicznych i okablowania, jest falownik, nazywany również inwerterem. Urządzenie, odpowiedzialne za przekształcanie prądu stałego w prąd zmienny, narażone jest na awarie. Jak deklarują producenci falowników, średnia żywotność tego urządzenia wynosi ok. 10 lat.
Po upływie tego czasu warto dokonać wymiany, aby instalacja działała bez większych problemów. Nie tylko falownik, ale również panele fotowoltaiczne mają uśrednioną żywotność. Wynosi ona ok. 30 lat, chociaż gwarancja producentów na kluczowy element instalacji PV to zwykle 20 lat.
Trwałość modułów uzależniona jest przede wszystkim od ich jakości, jak również systematycznego monitorowania ich sprawności. Regularne dbanie o panele sprawi, że posłużą nam one dłużej.
Masz pytania? Potrzebujesz więcej informacji? Skontaktuj się z nami
