Czy gruntowa pompa ciepła się opłaca? Ile to kosztuje? Podsumowujemy koszty
Gruntowa pompa ciepła to jeden – obok pomp powietrznych i wodnych – z rodzajów systemów grzewczych coraz częściej goszczących w polskich domach. Urządzenia, których popularność wynika z wydajnego, ekologicznego i ekonomicznego jednocześnie działania, znakomicie sprawdzają się zarówno do ogrzewania, jak i chłodzenia domów. Specyfika działania pompy ciepła gruntowej sprawia, że instalacja tego rodzaju urządzeń nie należy do tanich.
Czy warto się na nie zdecydować mimo wysokich kosztów początkowych? Przyglądamy się cenom gruntowych pomp ciepła – zakupowi urządzeń, ich instalacji oraz eksploatacji, a także potencjalnym oszczędnościom.
Gruntowa pompa ciepła – co to za urządzenie?
Niezależnie od rodzaju urządzenia, pompy ciepła nie generują ciepła same z siebie – zamiast tego pobierają je z otoczenia. W przypadku omawianych w tym artykule gruntowych pomp ciepła, jak wskazuje sama nazwa, ciepło to pochodzi z gruntu. Zmagazynowane w ziemi służy do produkcji energii cieplnej do ogrzewania budynków, co pozwala na znaczne oszczędności w długim okresie.
Aby system działał poprawnie, niezbędne jest zainstalowanie w ziemi wymiennika gruntowego, który może być pionowy lub poziomy. Konieczne jest wykonanie odwiertów, aby umieścić wymiennik ciepła w ziemi. Choć generuje to dodatkowe koszty instalacji, to zapewnia też bezproblemowe działanie systemu i efektywne dostarczanie ciepła do domu.
Pompa ciepła gruntowa – jak działa taki system grzewczy?
Kluczowym elementem, odpowiedzialnym za pobór ciepła, jest w przypadku pompy ciepła gruntowej wymiennik. Składa się on z rur z tworzywa sztucznego, wewnątrz których krąży woda zmieszana z niezamarzającym płynem, takim jak alkohol lub glikol. Podczas przepływu, ciecz ta odbiera ciepło z gruntu i ogrzewa się, przechodząc w stan pary.
Następnie trafia ona do sprężarki, gdzie jej temperatura jest dodatkowo podnoszona. Później para przemieszcza się do skraplacza, gdzie oddaje swoje ciepło do systemu grzewczego domu. Gruntowa pompa ciepła może współpracować zarówno z systemami ogrzewania podłogowego, jak i tradycyjnymi grzejnikami. Urządzenie to może również przekazywać ciepło do zasobnika wody użytkowej.
Ile kosztuje pompa ciepła gruntowa? Ceny zakupu i instalacji
1.Pompy ciepła gruntowe – cena urządzenia
Cena pompy ciepła gruntowej uzależniona jest od kilku czynników, a przede wszystkim mocy urządzenia, dokładnej specyfikacji i producenta sprzętu. Średni koszt pompy ciepła typu gruntowego (samego urządzenia) to ok. 15-20 tys. zł, chociaż na rynku znaleźć można również urządzenia ponad dwukrotnie droższe (30-50 tys. zł).
2.Pompy ciepła gruntowe – ceny kolektorów
Złożonym i wymagającym specjalistycznej wiedzy procesem jest instalacja pompy ciepłej gruntowej, od poprawności, której zależeć będzie później działanie całego systemu. Niezbędne są prace ziemne, w tym wykopanie pionowych lub poziomych odwiertów. Cena pompy ciepła gruntowej pod względem instalacji to nawet od 10 do nawet 50 000 zł – na ostateczną wycenę wpływ mają lokalne warunki geologiczne i techniczne w miejscu przedsięwzięcia.
Bardziej kosztowne, a przy tym mniej wymagające pod względem dostępności miejsca są kolektory pionowe. Orientacyjny koszt jednego odwiertu o głębokości 100 metrów to około 150 do 250 zł za metr. Przy dwóch – zwykle stosowanych odwiertach – daje koszt łączny na poziomie 30-50 tys. zł. Tańsze są kolektory poziome, które wymagają większej powierzchni działki. Ich koszt jest nawet dwukrotnie niższy i kształtuje się na poziomie 10-20 tys. zł.
3.Pompy ciepła gruntowe – ceny systemu dystrybucji ciepła
Dodatkowym wydatkiem przy wykonaniu pompy ciepła gruntowej będzie system dystrybucji ciepła w domu, taki jak ogrzewanie podłogowe lub grzejniki niskotemperaturowe. To kolejny wydatek w wysokości ok. 10-20 tys. zł.
Podsumowując koszty pompy ciepła gruntowej, inwestycja w tego rodzaju system może kosztować od ok. 35 do ponad 100 tys. zł. Średnie koszty przedsięwzięcia kształtują się na poziomie 60-85 tys. zł. Powietrzne pompy ciepła, choć mniej kosztowne, to działają mniej efektywnie do pomp gruntowych.
Ile kosztuje eksploatacja gruntowej pompy ciepła?
Gruntowe pompy ciepła znane są ze swojej wysokiej efektywności energetycznej. Ich współczynnik wydajności (COP), wynoszący zwykle od 3,5 do 5 oznacza, że na każdą jednostkę energii elektrycznej zużytej przez pompę, generują one tyle samo jednostek energii cieplnej.
Dla przykładu, gruntowa pompa ciepła ma współczynnik efektywności (COP) = 4. Oznacza to, że na każde 1 kWh energii elektrycznej dostarcza 4 kWh energii cieplnej. Dla domu o powierzchni 100 m², przy średnim zapotrzebowaniu 100 W/m², całkowite roczne zapotrzebowanie na ciepło wynosi 10 000 kWh (100 m² x 100 W/m² x 1000 h/rok). Przy COP 4, roczne zużycie energii elektrycznej to 2 500 kWh (10 000 kWh / 4).
Średnia cena energii elektrycznej dla gospodarstw domowych w Polsce wynosi około 1 zł /kWh. Roczny koszt energii elektrycznej: 2 500 kWh x 1 zł /kWh = 2 500 PLN.
Pompa ciepła gruntowa wymaga również regularnych przeglądów i konserwacji, których koszt to od 300 do 500 zł rocznie.
Jak obniżyć koszt pompy ciepła gruntowej? Dofinansowanie do systemu grzewczego
W Polsce dostępne są obecnie różne programy wsparcia finansowego dla osób inwestujących w odnawialne źródła energii, w tym pompę ciepła gruntową. Przykładem jest program Czyste Powietrze, który oferuje dofinansowanie w maksymalnej kwocie 50 900 zł na pompę ciepła o podwyższonej klasie efektywności energetycznej. Program Mój Prąd umożliwia z kolei uzyskanie wsparcia finansowego na pompę ciepła od 4 400 złotych do nawet 28 500 złotych. W przypadku tej dotacji konieczne jest jednoczesne wykonanie instalacji fotowoltaicznej. Koszty pompy ciepła gruntowej pozwala obniżyć również program Moje Ciepło – w nim maksymalne wsparcie finansowe dla takich urządzeń wynosi 21 000 zł.
Ile można zaoszczędzić dzięki gruntowej pompie ciepła?
Tradycyjne systemy grzewcze, takie jak kotły na gaz czy olej, wiążą się z wyższymi kosztami eksploatacji. Dla porównania, roczny koszt ogrzewania domu 100 m2 kotłem gazowym wynosi od 6 000 do 8 000 zł i olejem opałowym – 8 000-10 000 zł, podczas gdy gruntowa pompa ciepła generuje koszt ok. 2 500-4 000 zł rocznie.
Po jakim czasie zwraca się inwestycja w gruntową pompę ciepła? Zakładając oszczędności rzędu 3 500-7 500 zł rocznie, inwestycja w gruntową pompę ciepła zwraca się w ciągu 8 do 18 lat. Okres ten skrócić można znacznie, wnioskując o wspomniane wcześniej dotacje na ekologiczne źródła energii. Również zmiany cen energii wpłynąć mogą na ostateczny zwrot z przedsięwzięcia. Na szybszy zwrot liczyć możemy również, montując gruntową pompę ciepła w domu o większym metrażu.
Gdzie gruntowe pompy ciepła sprawdzają się najlepiej? Opłacalność inwestycji
Gruntowa pompa ciepła to długoterminowa inwestycja, która może znacznie obniżyć koszty ogrzewania domu, a jednocześnie wspierać ochronę środowiska poprzez ograniczenie emisji dwutlenku węgla. Choć wysoki koszt początkowy może stanowić przeszkodę, dostępne programy wsparcia finansowego są w stanie znacznie zredukować. Decyzję o instalacji gruntowej pompy ciepła należy dobrze przemyśleć, biorąc pod uwagę zarówno koszty, jak i potencjalne oszczędności z nią związane.
Na te wpływać będą zwłaszcza indywidualne warunki – zdaniem ekspertów, pompa ciepła gruntowa najlepiej sprawdza się w nowych budynkach z dobrą izolacją termiczną i wysoką efektywnością energetyczną. Będzie znakomitym wyborem w domach z dużym zapotrzebowaniem na ciepło i dość sporą powierzchnią działki, potrzebną do przeprowadzenia prac ziemnych. Połączenie pompy ciepła z instalacją fotowoltaiczną to dodatkowa korzyść – wyprodukowana tym sposobem darmowa energia służyć może do zasilania sprężarki pompy.
POLECAMY: Gruntowa pompa ciepła a fotowoltaika: jak to połączyć?
