Pompa ciepła gruntowa pionowa – ile kosztują odwierty?

Instalacja grzewcza z pompą ciepła

Na początku warto przypomnieć, że wykorzystująca pompę ciepła instalacja grzewcza składa się z trzech kluczowych elementów, które ściśle ze sobą współpracują. Są to kolejno:

• źródło dolne – akumulujące pobierane przez pompę ciepło (np. grunt)
• „pompa właściwa”, czyli urządzenie pobierające ciepło ze źródła dolnego i przetwarzające je na energię zasilającą źródło górne
• źródło górne, czyli instalacja grzewcza budynku

Odpowiednio dobrana pompa gruntowa może być jedynym źródłem ogrzewania budynku, sprawdzającym się nawet podczas dużych mrozów, którego koszt eksploatacji będzie minimalny. Jej wysoka wydajność wynika z faktu, że w naszej strefie klimatycznej temperatury już kilka metrów pod powierzchnią gruntu zawsze są dodatnie, natomiast na głębokości kilkudziesięciu metrów mogą wynosić nawet kilkanaście stopni Celsjusza. Wykonanie dolnego źródła ciepła w postaci wymiennika gruntowego może przyjąć dwie podstawowe formy.

Pierwszą z nich jest kolektor poziomy, przyjmujący postać wężownicy z rur zakopanych na niewielkiej głębokości pod powierzchnią gruntu (ok. 1-2 m). Jest to rozwiązanie tańsze, ale układ tego typu zajmuje dość dużą powierzchnię działki, którą nie każdy inwestor dysponuje (lub z różnych względów nie chce rozkopywać terenu).

Druga możliwość to tzw. pompa ciepła gruntowa pionowa, czyli wykonanie sondy w formie pojedynczej pętli z rur, umieszczonej w jednym lub kilku odwiertach o głębokości kilkudziesięciu a niekiedy nawet 100 m. Ich zaletą jest zajęcie niewielkiej powierzchni terenu, jednak konieczność wykonania prac wiertniczych znacząco podnosi koszt całej inwestycji.

Odwierty do pomp ciepła – jakie formalności?

Prawo Geologiczne i Górnicze (Ustawa z czerwca 2011 r. z późniejszymi zmianami) określa, że odwierty pod pompy ciepła głębsze niż 30 metrów muszą być poprzedzone opracowaniem projektu robót geologicznych przez uprawnionego geologa. Projekt ten musi zostać zgłoszony w Wydziale Ochrony Środowiska Urzędu Miasta lub w Starostwie Powiatowym minimum dwa tygodnie przez rozpoczęciem prac. W przypadku odwiertów, których głębokość przekracza 100 metrów, konieczne będzie dodatkowo zatwierdzenie projektu w Okręgowym Urzędzie Górniczym.

W terminie sześciu miesięcy od zakończenia prac inwestor ma również obowiązek sporządzenia dokumentacji powykonawczej. Jej zakres określa rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 czerwca 2005 r. w sprawie określania przypadków, w których konieczne jest sporządzenie innej dokumentacji geologicznej (Dz. U. Nr 116, poz. 893). Prace wiertnicze mogą być wykonywane jedynie przez osoby, które posiadają odpowiednie kwalifikacje do kierowania robotami geologicznymi, natomiast nadzór muszą sprawować osoby posiadające potwierdzone uprawnienia.

Wybierając wykonawcę odwiertu warto więc sprawdzić, czy oprócz wykazania się wymaganymi uprawnieniami oferuje on również załatwienie niezbędnych formalności – jest to najwygodniejsze rozwiązanie z punktu widzenia inwestora.

CZYTAJ TAKŻE: Ile kosztuje pompa ciepła w starym domu?

Pompa ciepła odwierty pionowe  - jaki koszt?

Zależnie od warunków geologicznych i twardości gruntu odwierty pod dolne źródło ciepła wykonuje się dwiema głównymi technikami, wymagającymi użycia odmiennego sprzętu.

Pierwszą jest tzw. metoda na płuczkę – polegająca na wierceniu otworu z jednoczesnym usuwaniem urobku za pomocą wtłaczanej pod ciśnieniem wody lub gazu (płuczki), które dodatkowo chłodzą wiertło górnicze. Znajduje ona zastosowanie w przypadku gruntów miękkich lub sypkich, typu piasek lub piasek gliniasty.

Drugi sposób to metoda wiercenia „na młotek”, czyli wiercenia obrotowo-udarowego z młotkiem dolnym – wykorzystywana w przypadku gruntów twardych. Do wykonanego odwiertu wprowadzane są pionowe odcinki rur polietylenowych o określonej średnicy, łączone na dole tzw., u-kształtką. Pusta przestrzeń pomiędzy odwiertem a wprowadzoną sondą rurową (wypełnioną czynnikiem roboczym – najczęściej glikolem) musi zostać szczelnie wypełniona materiałem o odpowiednich parametrach, by zapewnić optymalne przewodzenie ciepła.  

Całkowity koszt realizacji dolnego źródła ciepła w firmie sondy pionowej waha się od 100 do 140 zł brutto za metr bieżący, przy czym jego wykonanie technologią wiercenia na młotek będzie nieco droższe. Cena obejmuje zazwyczaj odwiert, sondy rurowe, wypełnienie otworu wiertniczego uszczelniaczem oraz próby szczelności – zarówno samych sond, jak i gotowego źródła dolnego. Jak w przypadku każdej innej usługi ostateczny koszt różni się zależnie od województwa, zastanych warunków gruntowych, głębokości odwiertu, terminu realizacji oraz konkretnej firmy.

Decydując się na odwiert pionowy warto porównać ofertę kilku wykonawców, nie tylko pod kątem kosztu wykonanie prac, ale też uwzględniając doświadczenie, referencje i warunki oferowanej gwarancji. Warto pamiętać, że w przypadku budynków o dużym zapotrzebowaniu energetycznym koniecznie może się okazać wykonanie kilku odwiertów.

CZYTAJ TAKŻE: Czy gruntowa pompa ciepła się opłaca? Ile to kosztuje? Podsumowujemy koszty